Berichten

Ik wil ook wel eens mijn naam eer aandoen, dus ik maak me er met een 'Jantje van Leyen' vanaf door de tekst van iemand anders te nomineren. Maar wel een heel sterke tekst. "Niets is heroïscher", scheef al in 1995 Jurgen Dorrenboom in NRC, "dan een klank, uit vele kelen afkomstig. Klank, dat is de kern van de zaak, melodie en klank."

Die overweging bracht hem tot het volgende: de melodie van een nieuwe volkslied blijft die van het Wilhelmus, maar dan met de volgende, makkelijk te onthouden tekst:

O o o o-o-o o o o

Ratata tatatata

Ah hah hah ah ahah ahahah

Na na na nanana na

ja ja jaah jaja jaja jajaja aha ahjaáh

eh hehe ehhehheh hehehe eh-heh heh heh uhuh!

Dichter Dorrenboom voegde hier het volgende aan toe: "De tekst is eenvoudig te onthouden, zeker omdat het couplet is voorzien van een alleraardigst ezelsbruggetje: de eerste letters van iedere regel vormen tezamen het woord oranje. Het geheel blijft zo in de traditie van het Wilhelmus, en bovendien monarchie-gezind. Het spreekt dan ook voor zich dat de titel van dit lied 'Oranje' zal zijn."

Nou, dat vind ik een goeie tekst. Die hoef je maar één keer te horen of lezen, en samen het met ezelsbruggetje vergeet je die nooit meer.

Groeten van Jantje

Omringd door wolken en door water

Met duinen, klei en zanden

Daar bouwden wij voor nu en later

Een land met onze handen

De gedachten vrij

Van angst en van dwang of haat of nijd

We maken er een feest van

Zo groot als de wereld zo wijd

Deze tekst past precies op de melodie of het metrum van het Wilhelmus. Het is nog wel een beetje ouderwets gebonden aan het land, maar ja, dat is de plek waar we wonen.

Van een prins niks te bekennen hier, wel van inzet en vrolijkheid - dat is wat we nodig hebben, lijkt mij.

Ik ben geen groot dichter, dus ik kan niet zo goed een alternatief volkslied schrijven. Maar ik weet wel heel goed wanneer ik een volkslied uit volle overtuiging (en dus uit volle borst) zou willen meezingen. Dan gaat het over dingen waar ik trots op kan zijn. En dan niet zozeer mijn eigen dingetjes waar ik trots op ben, maar zaken die het hele land aangaan, of heel veel mensen. Dus bijvoorbeeld het vrij eigenzinnige karakter van Nederlanders. Dat laat zich, heel kort door de bocht, samenvatten met de kreet 'dat maak ik zelf wel uit'. Nou moet je dat niet al te letterlijk nemen - mensen kunnen niet telkens van allerlei dingen persoonlijk zelf uitmaken. Maar ik noem bijvoorbeeld ons beleid inzake softdrugs: wij erkennen dat veel mensen daar plezier aan beleven en dat bestrijding tot veel ellende leidt. Dus zijn we er formeel tegen, maar in de praktijk 'gedogen' we het. Snappen ze in het buitenland niet veel van, maar dat is hun probleem.

Nog zoiets: euthanasie. Op veel plekken in de wereld slijten mensen de laatste jaren of maanden van hun leven met veel pijn en verdriet. In Nederland zijn we wat dat betreft reëel: mensen willen soms liever overlijden, omdat het leven hen heel weinig leuks en juist veel ellende biedt. Dan zijn mensen echt geholpen met een iets vervroegde dood, ze zijn dan 'uit hun lijden verlost'.

Of: abortus. Dat is voor niemand echt fijn, uiteraard. In veel landen mocht dat lang niet, vaak om religieuze redenen. Maar ondertussen gebeurde abortus toch overal ter wereld, vaak heel onhygiënisch. In Nederland zijn we reëel, en praktisch: we regelen het gewoon. Wel zo eerlijk, en beter voor iedereen.

Kort samengevat: Nederlanders laten zich niet zo makkelijk de wet voorschrijven. Dat werd mooi verwoord in het liedje '15 miljoen mensen': die schrijf je niet de wetten voor, die laat je in hun waarde. Kijk, als dát soort zaken nou in een nieuw volkslied komt, dan zing ik uit volle overtuiging en uit volle borst mee.

Dat hele Wilhelmus is, als je de tekst leest en probeert tot je te laten doordringen, niets anders dan een lange monoloog van Willem van Oranje. Hij is nogal zelfingenomen: altijd heel moedig geweest, zichzelf wegcijferend en vooral heel erg vroom. Nogal zielig eigenlijk. En dat 15 coupletten lang!

Kwalijk is dat hij maar volhoudt dat er niks mis is met 'de koning van spanje', terwijl nota bene Nederland  tientallen jaren had gevochten tegen de Spaanse overheersing!